Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, η πνευμονολογική κλινική του Πανεπιστημίου Κρήτης και ο καθηγητής Νίκος Τζανάκης, αναφέρουν:
Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι το ταπεινό, χαλαρωτικό φυτό των Ινδιάνων-ιθαγενών που ανακαλύφθηκε και μεταφέρθηκε/εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, έμελλε να διαδραματίσει τον πιο αποτρόπαιο ρόλο στις ζωές των ανθρώπων. Τα καπνικά προϊόντα είναι τα μοναδικά που κυκλοφορούντα καταναλωτικά προϊόντα που έχουν σαν σκοπό να δολοφονούν τους χρήστες τους.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει χρήσει την 31 Μαΐου ως την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, θέλοντας να υπενθυμίσει στη κοινή γνώμη τα προβλήματα υγείας που συνοδεύουν το κάπνισμα, καλώντας τις υγειονομικές αρχές κατά τόπους να αναπτύξουν αποτελεσματικές πολιτικές για τον περιορισμό του. Ο ΠΟΥ επιλέγει ως θέμα για το φετινό εορτασμό την “σχέση του καπνίσματος με την ανάπτυξη θανατηφόρων καρδιαγγειακών νοσημάτων, όπως έμφραγμα μυοκαρδίου, περιφεριακή αγγειακή νόσο και εγκεφαλικά”.
Η χρήση καπνού, αποτελεί ένα από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για αρκετές χρόνιες παθήσεις εκτός από τις καρδιαγγειακές, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου των πνευμόνων, της Χρόνια Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας.
Το κάπνισμα, μεταξύ άλλων, συσχετίζεται επίσης με την εμφάνιση πολλών άλλων καρκίνων (ουροδόχου κύστης, μαστού, στόματος, παχέως εντέρου), του πεπτικού έλκους, την οστεοπόρωση, προβλήματα στοματικής υγείας, τη μείωση της όσφρησης, της γεύσης, της συγκέντρωσης και της μνήμης, προκαλεί διαταραχές στην έμμηνο ρύση και αυξάνει τον κίνδυνο των μολύνσεων. Το κάπνισμα της
μητέρας κατά την κύηση είναι η πιο σημαντική αιτία για τη δημιουργία επιπλοκών κατά τη διάρκεια της, δυσμενών εκβάσεων στον τοκετό και είναι υπεύθυνο για
αρκετά προβλήματα υγείας στη νεογνική και παιδική ηλικία.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το κάπνισμα σκοτώνει σχεδόν 6 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, από τους οποίους οι 600.000 είναι παθητικοί καπνιστές.
Παρά τα ενθαρρυντικά στοιχεία ότι από το 2008 στην Ελλάδα έχει αρχίσει η μείωση της συχνότητας του καπνίσματος, αυτή συνεχίζει να είναι ψηλή κοντά στο 40% του πληθυσμού, άνω των 15 ετών, να συνεχίζει να καπνίζει συστηματικά.
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία που δείχνουν ανάγλυφα την εικόνα των Ελλήνων καπνιστών και ειδικά των νέων με τα νούμερα αυτά να είναι πιο επιβαρυμένα στην Κρήτη.
Η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο επιπολασμό καπνίσματος στην Ευρώπη (37.0% του ενήλικου πληθυσμού)
Ο μέσος αριθμός τσιγάρων ανά ημέρα είναι αρκετά υψηλότερός (17.8 τσιγάρα/ημέρα) από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (14.1 τσιγάρα/ημέρα)
Η Ελλάδα κατέχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά καπνιστών που έχουν προσπαθήσει να διακόψουν το κάπνισμα τον προηγούμενο χρόνο (12.0%)
Το 1.0% των καπνιστών αναφέρει ότι έλαβε την στήριξη ενός επαγγελματία υγείας για να προχωρήσει στην διακοπή του καπνίσματος (Ευρωβαρόμετρο 2017)
Στη μελέτη EUREST PLUS (η μεγαλύτερη μελέτη μακροχρόνιας παρακολούθησης για το κάπνισμα στην Ευρώπη – 6,000 καπνιστές) σχετικώς με τις προειδοποιητικές ετικέτες στα πακέτα τσιγάρων στην Ελλάδα, έδειξε ότι τις παρατηρεί και τις διαβάζει το 22.9%. Το 76.6% πιστεύει ότι είναι ρεαλιστικές ενώ το 7.2% τις θεωρεί πιστευτές. Ελάχιστοι από τους συμμετέχοντες (7.2%) αναφέρουν ότι πρόσεξαν τα στοιχεία για γραμμή βοήθειας διακοπής του καπνίσματος, ή κάποια ιστοσελίδα για την διακοπή καπνίσματος (5.8%). Τέλος, στην πλειοψηφία τους (65.9%) θεωρούν τις πληροφορίες υγείας επαρκείς σε έκταση ενώ το 21% θα ήθελε να δει και να μάθει περισσότερες πληροφορίες
Οι Έλληνες μαθητές χαρακτηρίζονται ως τα “πρώτα φουγάρα” στην Ευρώπη, αφού καπνίζουν 2-3 φορές περισσότερο από τους συνομηλίκους τους των άλλων χωρών της Ευρώπης, όπως προκύπτει από έρευνα του Γαλλικού Κέντρου Έρευνας και Πληροφοριών. Τρία στα δέκα Ελληνόπουλα καπνίζουν το πρώτο τους τσιγάρο στα 13 τους χρόνια, ενώ ένα στα δύο από αυτά γίνεται συστηματικός καπνιστής.
Ένας στους δύο εφήβους καπνιστές καταναλώνει περισσότερα από ένα πακέτα τσιγάρα ημερησίως.
και αυτά όταν οι μισοί συστηματικοί καπνιστές χάνουν τη ζωή τους από το κάπνισμα, ενώ το ένα τέταρτο από αυτούς πεθαίνει 20 χρόνια νωρίτερα από τους μη καπνιστές. Επιπλέον, ο μέσος καπνιστής με 20 τσιγάρα την ημέρα έχει 70% περισσότερες πιθανότητες να προσβληθεί από καρκίνο σε σύγκριση με το μη καπνιστή.
Η χώρα μας είναι η μοναδική που δεν έχει καταφέρει να μειώσει τα επίπεδα παθητικού καπνίσματος μιας και όλες οι πολιτικές απαγόρευσης του σε δημόσιες χώρες έχουν αποτύχει. Η αποτυχία απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους έχει χαρακτηριστεί εθνική ντροπή για την Ελλάδα.
Η θέληση και η αποφασιστικότητα του καπνιστή αποτελούν τους
σημαντικότερους παράγοντες για τη διακοπή του καπνίσματος. Για το λόγο
αυτό, η ενδυνάμωση των κινήτρων του καπνιστή μπορεί να επηρεάσει θετικά την
προσπάθεια του για διακοπή. Ειδικώς όταν υπάρχει λύση, δοκιμασμένη, αποτελεσματική και σωτήρια για χιλιάδες ανθρώπους και Κρητικούς που έκαναν το μεγάλο βήμα και αντί να αφήσουν “για κάποια Δευτέρα” το κόψιμο του τσιγάρου, έκλεισαν ραντεβού σε ένα από τα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος που λειτουργούν στα δημόσια νοσοκομεία και τα κατάφεραν. Η επιδημία του καπνίσματος, είναι από τα λίγα προβλήματα δημόσιας υγείας τα οποία μπορεί να αναχαιτιστούν. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στα μέτρα μείωσης ζήτησης των προϊόντων καπνού, στην αγωγή στην προσχολική και σχολική ηλικία καθώς επίσης και στην ανάπτυξη δημόσιας συνείδησης ενάντια στην ολέθρια αυτή συνήθεια .
